Het Italiaanse woord ‘antipasti’ is de meervoudsvorm van antipasto, wat letterlijk ‘voor de maaltijd’ betekent
Antipasti zijn Italiaanse hapjes die bedoeld zijn om de eetlust op te wekken en daarom traditioneel voor de maaltijd geserveerd worden. Maar natuurlijk kunnen deze Italiaanse hapjes ook als tussendoortje, als borrelhapje of als onderdeel van een feestelijk buffet geserveerd worden.
Italiaanse hapjes met brood: bruschetta
Bruschetta komt oorspronkelijk uit Midden-Italië. Het is een sneetje geroosterd brood – alle soorten brood zijn in principe geschikt – dat van tevoren is ingesmeerd met knoflook en olijfolie. De olijfolie kan vooraf gemengd zijn met typisch Italiaanse kruiden als oregano of basilicum. Er kan oneindig gevarieerd worden met (combinaties van) beleg: ham, worst, kaas (mozarella of geitenkaas bijvoorbeeld), tomaat, rode peper, ansjovis, enz. Door te combineren ontstaat een veelheid aan kleurige en smakelijke Italiaanse hapjes. De bruschetta kan – afhankelijk van het gekozen beleg – zowel koud als warm geserveerd worden.
Moet het niet al te puur of heb je wat vegan gasten op bezoek? Hou het op tomaat met eventueel wat vegan hummus (hier een lekker receptje!), en je zal ongetwijfeld scoren!
Pesto
Pesto en tapenade behoren traditioneel bij de Italiaanse hapjes en worden veel gebruikt als beleg voor de bruschetta. Pesto en tapenade worden nogal eens met elkaar verward maar het zijn duidelijk twee verschillende producten. Pesto wordt gemaakt door olijfolie, basilicum, knoflook, zeezout, kaas (Parmezaanse kaas en/of pecorino) en pijnboompitten fijn te wrijven of te pureren. Pesto wordt als smaakmaker gebruikt bij zowel warme als koude Italiaanse hapjes en in hoofdgerechten. Het voedingscentrum adviseert matig gebruik omdat er mogelijk kankerverwekkende stoffen in voorkomen. Als je meer wil leren over hoe je pesto moet maken kan je hier doorklikken!
Tapenade
Tapenades worden tegenwoordig in veel restaurants als voorafje met stokbrood gereserveerd. Het recept komt oorspronkelijk uit de Provence – Frankrijk – en werd gemaakt van (zwarte) olijven en kappertjes. De dikke, koude saus vond al snel zijn weg naar de mediterrane keuken waar veel variaties ontwikkeld werden. Veel mensen zullen daarom de tapenade eerder zien als een van de Italiaanse hapjes dan als een van oorsprong Frans gerecht. Veel gebruikte ingrediënten die aan de oorspronkelijke olijven en kappertjes worden toegevoegd zijn: ansjovis, tonijn, zongedroogde (rode) paprika of tomaat, knoflook en olijfolie.
Italiaanse hapjes zonder brood
Er zijn ook veel Italiaanse hapjes die zonder brood geserveerd worden, het gaat meestal om snel en eenvoudig te maken hapjes die vaak ook langer houdbaar zijn. Gemarineerde producten als artisjokharten, mozzarella bolletjes, zongedroogde tomaten en paprika, verse kerstomaatjes en olijven – al dan niet met vulling – worden bijvoorbeeld veel op voorraad gemaakt en in grote potten bewaard. Maar ook rolletjes van blaadjes sla (romaanse sla of rucola sla) of dungesneden vleeswaren met een vulling – bijvoorbeeld pesto – worden veel gebruikt voor de Italiaanse hapjes.
Tips
Kenmerkend voor de Italiaanse hapjes is vooral het gemak waarmee ze gemaakt kunnen worden. Daarom zijn restjes van een maaltijd de volgende ook uitstekend te gebruiken voor de antipasti. Kroketjes van een reepje mozzarella gerold door een restje risotto en bloem, een restje koude pasta met een dressing op een blaadje sla, kleine driehoekjes van een overgebleven pizzapunt: met een beetje fantasie kan men in een handomdraai een schotel heerlijke en originele Italiaanse hapjes serveren.